Dokument-Nr. 6559

Schloer, Ferdinand von: Relatio de statu Seminarii Herbipolensis pro anno 19192. Würzburg, 19. Dezember 1919

Ferdinandi, Episcopi Herbipolensis, relatio de statu Seminarii Herbipolensis pro anno 1917.
Quaestionibus a S. Congregatione de Seminariis et de Studiorum Universitatibus positis haec respondetur:
I.
De Seminari constitutione et aedibus.
1.) Dioecesi Herbipolensi est proprium Seminarium, divisum in duo aedificia, distinctum in Seminarium maius sive clericale ad Pastorem bonum et Sem. minus sive S. puerorum ad St. Kilianum. Seminarium clericale constitutum est a Julio episcope [sic] principe anno 1589, Seminarium minus ab Antonio episcope [sic] anno 1871.
2.) negative.
3.) Fabrica Seminarii est vetus; aedificium erectum a. 1718 resp. 1728 fuit quondam collegium Societatis Jesu usque ad annum 1773, deinde ad Seminarium adaptatum est 1789. Potest capere c. 85 alumnos, disciplinae
2
et valetudinis tuendae legibus respondet in quantum fieri potest pro vetustate aedificii; est libera a vicinorum introspectu aliisque servitutibus, habet hortum parvum ad spatiandum et hortum magnum extra civitatem. Seminarium puerorum situm est iuxta Seminarium maius, potest capere c. 120 pueros; aedificia magna ex parte erecta sunt a. 1870-71; habet hortum amplum ad spatiandum atque liberum est a servitutibus.
4.) Seminarium maius habet domum in horto extra civitatem, ubi certis diebus tempus liberum degunt, ferias vero autumnales agunt apud suos. Spes comparandae eiusmodi domus deest neque mos est in Germania, ut alumni ferias agant in domo rusticationis.
II.
De reditibus, expensis et oneribus.
5.) Seminariorum reditus sunt certi provenientes ex titulis debiti publici et ex bonis immobilibus.
Tuitioni bonorum Seminarii consultum est ordinario modo; quidquid
3
superest e reditibus convertitur in sortem.
6.) Pensio, quae ab alumnis locupletibus pro victu persolvitur, sunt 400 Mark. Plurimis alumnis pensio remittitur.
7.) Expensae in honorarium trium praepositorum pro tempore 6.200 Mark; in famulorum etc. salarium c. 3.000 Mark, in alimenta omnium in Seminario degentium pro die et persona c. 1,5 M., in tributa publica usque adhuc nihil, Seminaria ecclesiastica sunt libera a tributis iuxta legem publicam; in aedificia conservanda, quae sunt necessaria.
8.) negative.
9.) Sunt plures Missae fundatae in ecclesia Seminarii; quae a fundatoribus sunt praescripta, rite observantur.
10.) Alumni studiis humanioribus per novem annos in gymnasio absolutis, examine facto cum praescriptis testimoniis in Seminarium ingrediuntur; exeunt studio S. Theologiae absoluto ad sacrum Presbiteratus ordinem promoti in vineam Domini.
4
III.
De Personis
11.) Rector sive Regens est R. D. Carolus Staab, Philos. et S. Theol. Dr., 42 annos natus; antea sacellanus in oppido Kissingen, deinde in summo templo Herbipoli per annos quinque, postea Oeconomus Seminarii per annos septem; prudentia, doctrina, integritate vitae omnino eminens alumnis saluberrimum exhibet exemplum, in disciplina ac pietate illos instituit, munere sibi commisso optime fungitur.
12.) Rectorem in regimine adiuvant Vice-rector sive Subregens Vitus Brander Ss. Theol. Dr. et oeconomus Laurentius Bauer Ss. Theol. Dr. duo sacerdotes prudentia, doctrina ac morum integritate praestantes.
Sunt praefecti contuberniorum ex ipsis alumnis iisque optimis assumpti.
13.) Magister pietatis, nullo alio officio implicatus, non est in Seminario; locum eius tenet ex tempore immemorabili in Seminario Herbipolensi ille, qui dicitur Subregens, sacerdos prudentia, pietate et doctrina ornatus, qui totus incumbit fingendis alumnorum animis ad sinceram et solidam
5
pietatem et dilectionem in Ecclesiam. Dr. Subregens non est confessarius alumnorum, confessarii alumnorum sunt deputati tres sacerdotes ex clero regulari, nempe ex ordine S. Augustini, S. Francisci et Carmelitarum Discalceatorum.
14.) Magistri alumnorum sunt professores publici in Universitate Herbipolensi docentes i. e. octo professores Facultatis theologicae, Seminarium non incolunt neque immiscent disciplinae internae Seminarii.
15.) Praefectus studiorum est Subregens Seminarii, qui munere suo diligenter fungitur de assensu Ordinarii et Rectoris.
16.) affirmative.
17.) negative.
18.) Adsunt quatuor deputati pro disciplina et pro re oeconomica a S. Concilio Tridentino praescripti, quorum consilium Ordinarius iuxta iuris normam requirit.
19.) In praesens sunt in Seminario tamtum modo 17 alumni, a militia ex reclamatione dimissi; ceteri c. 40 vero militant; numerus necessitatibus dioecesis impar est. Non ad-
6
mittuntur inter alumnos, qui ad sacros ordines certo non aspirant; non sunt alumnis externi. Extra dioecesim alumni non solent institui; solummodo in Collegio Germanico unus vel alter instituitur.
20.) Sunt tres famuli; provisum est, ut vitam religiosam ducant.
Negotia quaedam domestica e. g. parare cibos, curant Moniales, i. e. Filiae Ss. Redemptoris Congregationis Herbipolensis; inhabitant partem Seminarii separatam.
IV.
De pietate et Disciplina.
21.) Alumni confitentur peccata saltem semel in Hebdomade, solent communicare quotidie intra missam, peragunt quotannis exercitia spiritualia per quatuor dies, quando Seminarium ingrediuntur, iuxta methodum S. Ignatii cum bono profectu.
22.) Principia vitae asceticae et mysticae alumnis traduntur et instructio de rebus spiritualibus cum pia exhortatione habetur quinquies in Hebdomade.
23.) Statuta Seminario propria sunt diversis temporibus data a fundatore
7
et successoribus eius atque rite servantur mutatis mutandis; horarium pro quotidianis occupationibus stricte servatur.
24.) Alumni, se gerunt sicut clericos decet, officia sua implent voluntarie non coacte.
25.) affirmative.
26.) affirmative.
27.) negative ad primam partem; quoad alumnorum correctionem, si necesse est, servantur ecclesiae praecepta.
28.) Sunt duo Seminaria, plane separata.
29.) Quoties alumni ad suos tempore vacationis revertuntur, Parochi Rectorem per testimonia clausa de alumnorum agendi ratione certiorem reddere debent.
30.) affirmative.
31.) Iuxta legem germanicam clerici servitium militare obire non coguntur tempore pacis; tempore belli clerici in maioribus constituti arma non gerunt, in hospitalibus autem castrorum servire debent; adhibentur cautelae, quae haberi possunt, ut honestam vitam
8
agant, prout clericos decet.
V.
De Studiis
32.) Humaniora studia perficiuntur novem annis in gymnasiis publicis secundum normam in Bavaria praescriptam. Nemo in Seminarium recipitur, qui non studiis gymnasii absolutis testimonium Maturitatis habet.
33.) Studium Philosophiae uno anno persolvitur; alumni frequentant praelectiones philosophicas a professore catholico in Universitate habitas, quae fiunt in lingua germanica. Omnes 24 theses philosophicas a S. Congregatione propositas explicare, usque nunc fere impossibile est. Disceptationes scholasticae de re philosophica non adsunt. Profectus alumnorum mediocris.
34.) S. Theologia tribus annis in lingua germanica absolvitur textibus auctorum probatorum. Summa Theologica S. Thomae prae manibus habetur, sed ex officio usque nunc non explicatur. Aliae disciplinae utiles, quae a professoribus Theologiae aut alius facultatis in Universitate traduntur,
9
ab alumnis pro opportunitate temporis audiri possunt. Disceptationes scholasticae resp. repetitiones in Seminario bis in hebdomade fiunt cum profectu alumnorum sufficiente.
35.) affirmative.
36.) affirmative.
37.) Examina finalia fiunt in quovis semestri ex disciplinis auditis, praeterea ante ordines maiores et s. Presbyteratum; praemia non daris solent. Gradus academicos alumni obtinere possunt in Universitate, quam frequentant.
38.) In Seminario: negative; sed in Universitate.
39.[)] Bibliotheca libris sufficientibus, instructa ad est in Seminario, praeterea alumni contuntur bibliotheca Universitatis.
VI.
De sacris Ordinationibus
40.) In promotione alumnorum ad ordines observantur, quae a S. Ecclesia praescripta sunt; testimonia de pietate et vitae integritate requiruntur, quando alumni in Seminarium ingredi volunt, ante ordines
10
examen habetur coram episcopo.
41.) Tonsura conferri solet in primo anno theologiae, maiores in secundo, presbyteratus in fine tertii anni theologiae, in ecclesia Seminarii ad S. Michaelem, praemissis semper exercitiis spiritualibus iuxta methodum S. Ignatii, ante minores per dies 5, ante maiores et presbyteratum per hebdomadam Interstitia servari solent, et clerici suscepti ordinis munia obeunt in ecclesia Seminarii et maxime in ecclesia Cathedrali.
VII.
De visitatione Seminarii
42.) Ordinarius saepius per annum Seminarium invisit; Rector saepius de statu Seminarii ei refert; quando examina habentur Ordinarius adest et in fine alumnos adhortatur.
+ Ferdinandus
Episcopus
Herbipoli, XVII. Julii 1917
11
Addidamenta - quae sunt mutata a postrema relatione. -
I.
De Seminarii constitutione et aedibus.

II.
De reditibus, expensis et oneribus.
ad 6.) Pensio, quae ab alumnis locupletibus pro victu persolvitur, sunt 500 M.
ad 7.) Expensae in alimenta omninum in Seminario degentium pro die et persona 3 M.
III.
De Personis
ad 18.) Affirmative ad normam can. 1359.
ad 19.) Seminarii alumni in praesens 62 sunt.
IV.
De pietate et disciplina.
ad 22.) Quinquies in hebdomade
12
dantur puncta meditationis, semel instructio de rebus spiritualibus a D. Subregente iuxta can. 1367.
V.
De Studiis:
ad 33.) Provisum est, ut in posterum Repetitor philosophiae in Seminario alumnos instruat in iis, quae in Universitate non docentur, disciplinis.
ad 34.) Abhinc Theologia absolvitur quattuor annis.
Summa Theologica S. Thomae a professoribus dogmaticae generalis et specialis opportuno tempore et loco explicatur.
VI.
De sacris ordinationibus.
ad 40.) Ad normam can. 996 Examen coram Episcopo est.
ad 41.) Abhinc ad normam can. 976 etc.
Sacrae Congregationis
humillimus et obedientissimus
+ Ferdinandus
Episcopus
1, rechts unterhalb der Betreffzeile hds. vermutlich vom Empfänger notiert: "Würzburg (Diocesi)".
1Seitenzählung von den Editoren eingefügt.
2Betreff auf einem nicht paginierten Vorblatt.
Empfohlene Zitierweise
Schloer, Ferdinand von, Relatio de statu Seminarii Herbipolensis pro anno 1919, Würzburg vom 19. Dezember 1919, Anlage, in: 'Kritische Online-Edition der Nuntiaturberichte Eugenio Pacellis (1917-1929)', Dokument Nr. 6559, URL: www.pacelli-edition.de/Dokument/6559. Letzter Zugriff am: 16.04.2024.
Online seit 04.06.2012, letzte Änderung am 10.09.2018.