Dokument-Nr. 6564

Hartmann, Felix von: Responsa ad Quaestiones de Seminariis.. Köln, 20. November 1917

I. De Seminariorum constitutione et aedibus.
ad 1. In archidioecesi Coloniensi haec existunt Seminaria:
a. Seminarium majus in civitate hac Coloniensi pro adolescentibus, qui per tres annos in Universitate Bonnensi studiis philosophicis et theologicis postquam incubuerunt, per annum et dimidium ad suscipiendos s. ordines praeparantur, primo fundatum ab Archiepiscopo Ferdinando, archiduce Bavariae, die 30. Novembris 1615 et reconstitutum 1745 ab Archiepiscopo Clemente Augusto, Principe Electore,
b. Seminarium Albertinum in civitate Bonnensi, in quo juvenes ad sacerdotium adspirantes in Universitate Studiorum ibidem existente studiis theologicis incumbunt per duos annos, erectum ab Archiepiscopo Philippo Cardinali Krementz anno 1891,
c. Seminarium Leoninum in eadem civitate Bonnensi pro juvenibus, qui absolutis studiis humanioribus per annum philosophiae praesertim operam dant in Universitate publica ibidem existente, erectum ab Archiepiscopo Huberto Simar et inauguratum mense
2
Octobri 1903,
d. Seminarium puerorum in oppido Monasterii ad Eifliam cuius patronus est S. Joseph, sponsus B. Mariae Virginis, fundatum 1856 ab Archiepiscopo Joanne Card. de Geissel,
e. Seminarium puerorum in oppido Novesiensi sub patrocinio B. Marie Virginis immaculate conceptae et per diploma festo eiusdem anni 1856 ab eodem Archiepiscopo fundatum,
f. Seminarium puerorum in oppido Rhenobacensi, cuius patronus caelestis est B. Hermannus Joseph, per diploma Archiepiscopi Philippi Cardinalis Krementz die 2. Februarii 1891 erectum.
Pueri in Seminariis sub d., e. et f. descriptis gymnasia publica in dictis oppidis existentia frequentant ad studia humariora [sic] tractanda.
ad 2. Non admittuntur alumni ex aliis dioecesibus.
ad 3. Fabrica Seminarii majoris in hac Coloniensi civitate est amplum aedificium quod quonda fuit Collegium Societatis Jesu, aedificatum primis decenniis saeculi XVII. anno 1773 post suppressionem Societatis a municipio Coloniensi occupatum, et postea comparatum ab Archiepiscopo Ferdinando Augusto, qui anno 1827 Seminarium majus clericorum ex alia domo minus apta eo translocavit. Anno 1897, solis muris exterioribus conservatis, tota structura re-
3
novata est, ita ut ab illo tempore 140 comprehendat cubicula ad alumnos singillatim suscipienda.
Collegium2 Albertinum in civitate Bonnensi anno 1892 exstructum 213 alumnos excipere potest, Collegium3 Leoninum anno 1903 institutum vero 136.
Seminarium puerorum Monasterii ad Eifliam, partim 1896, partim 1900 erectum, 200 circiter alumnos, Seminarium Novesiense anno 1894 constructum 125 et Seminarium Rhenobacense 180 capere potest.
Ubique fabricae Seminariorun valetudinis legibus adamussim respondent. Disciplinae sustinendae pariter sunt aptae, a vicinorum introspectu aliisque servitutibus sunt liberae et atriis satis amplis et hortis ad deambulandum tempore recreationis sunt instructae.
ad 4. Non adest rusticationis domus, sed alumni tempore vacationem ad suos redeunt.
II. De reditibus, expensis et oneribus.
ad 5. Seminarium majus Coloniense habet reditus certos pro anno circiter 154.000 M. Qui quasi omnes proveniunt ex bonis immobilibus et ex fundationibus, pauci tantum ex titulis debiti publici. Reliqua vero Seminaria non per se subsistunt, sed sustentantur ex reditibus dioecesis, ex eleemosynis, quae
4
tempore quadragesimali a fidelibus offeruntur et ex stipendiis missarum binationis, quae de Sedis Apostolicae venia pro hoc fine erogantur.
ad 6. Pensio annua ab alumnis solvenda est summa:
a. in Seminario majori 500 M.,
b. in Seminario Bonnensibus 550 M.,
c. in Seminario Monasterii ad Eifliam 600 M.,
d. in Seminario Novesiensi 500 M.,
e. in Seminario Rhenobacensi 700 M.
Qui pensioni inpares sunt, ab ea liberantur, sive ex integro, sive ex parte, pro gradu indigentiae.4
ad 7. Quotannis expenduntur:
a. in Seminario majori circa 154.000 M.,
b. in Seminariis Bonnensibus circa 140.000 M.,
c. in Seminario Monasteriensi circa 90.000 M.,
d. in Seminario Novesiensi circa 55.000 M. et
e. in Seminario Rhenobacensi circa 90.000 M.
ad 8. Seminarium majus aere alieno non gravatur. Item Seminarium puerorum Novesiense liberum est a debitis. Reliqua vero gravata sunt debitis, quae contracta sunt in constructione fabricarum et attingunt in Seminario Albertino 174.000 M., in Seminario Leonino 360.000 M., in Seminario Monasteriensi 19.000 M. et in Seminario Rhenobacensi 354.000 M. Spes adest, fore ut eisdem satisfiat infra paucos annos.
5
ad 9. In Seminario majori plures existunt fundationes sive pro missis sive pro pauperibus aliisque piis causis. Iisdem rite satisfit ad intentionem fundatorum. Pauca tantum sunt onera missarum in aliis Seminariis, quae etiam, vigilante Vicario Generali, quotannis accurate adimplentur.
ad 10. Quotannis oeconomus consilio administrationis exhibet elenchum acceptorum anno proximo expectandorum et expensarum faciendarum expletoque anno summam rationum. Ordinarias expensas oeconomus facere potest, pro extraordinariis indiget approbatione Vicarii Generalis et consilii administrationis.
III. De Personis.
ad 11. Rector Seminarii majoris est Christianus Berrenrath, s. theologiae et philosophiae doctor, Praelatus domesticus Suae Sanctitatis, 60 annos natus. Redux ex Urbe, ubi cursum philosophiae et theologiae in Universitate Gregoriana perfecit et per septem annos alumnus fuit Collegii Germanici-Ungarici, successive munus gessit vicarii in cura animarum, praefecti in uno ex nostris Seminariis puerorum, professoris in Seminario majori, subregentis eiusdem et ab anno 1914 Rectoris officium habet.
In Seminario Albertino Bonnensi, in quo initio prae-
6
sentis belli infirmarium pro militibus vulneratis et infirmis institutum est, officium Rectoris nunc vacat.
Rector Collegii Leonini est Guilelmus Stockums, s. thelogiae doctor, 39 annos natus, qui antea per octo annos munus vicarii in hac Coloniensi civitate et postea per tres annos officium repetitoris in Collegio Albertino exercebat.
Inde ab anno 1914 in Seminario Monasteriensi ad Eifliam Praeses est Joseph Koch, philsophiae doctor, 32 annos natus, antea assistens in Seminariis puerorum Rhenobacensi et Novesiensi.
Novesii in Seminario puerorum rector est Augustinus Höller, 52 annos natus, antea rector Seminarii puerorum Rhenobacensis.
Rector Seminarii Rhenobacensis est Alexander Barth, 42 annos natus, antea per 14 annos praeceptor in schola majori Opladensi.
Qui omnes prudentia, doctrina et integritate vitae eminent et alumnis saluberrimum praebent exemplum. Student etiam officium sibi demandatum fortiter et suaviter explere.
ad 12. In Seminario majori Praesidem adjuvat in regimine Subregens, item prudentia, doctrina et morum integritate conspicuus et pro munere sibi demandato prorsus idoneus. Insuper in eodem Seminario haben-
7
tur duo Professores, unus magister cantus, administrator, qui simul est oeconomus et bibliothecarius. In aliis quoque Seminariis unus vel alter sacerdos Rectorem in regimine adjuvat.
ad 13. Nullibi habetur Magister pietatis seu Director spiritualis. In Seminario majori uti etiam in Seminariis Bonnensibus Rectoris semper fuit, proponere puncta meditationis et dare instructiones asceticas. Interna vero directio conscientiae relinquitur confessariis, qui ex clero tum saeculari tum regulari eliguntur et singulis hebdomadis alumnis occasionem praebent confessione instituendi et directionem spiritualem quaerendi.
ad 14. Scholae solummodo abentur in Seminario majori. Praeter Praesidem, qui ipse theologiam dogmaticam tradit, et Subregentem, qui theologiam pastoralem et s. liturgicam docet, sunt duo alii Professores in domo habitantes pro theologia morali, jure canonico et s. caeremoniis. Magister cantus extra Seminarium habitat. Qui omnes pro munere ipsis commisso sunt idonei, pietate, morum doctrinaeque integritate commendantur et alumnis verbo et exemplo praelucent.
Alumni Seminariorum Bonnensium frequentant scholas, quae in publica Universitate studiorum habentur a Professoribus ordinis theologici a regio gubernio consentiente Archiepiscopo institutis. Quorum numerus impraesentiarum est decem. Professores omnes
8
pietate, morum doctrinaeque integritate commendantur.
Pueri in Seminariis minoribus scholas habent in publicis gymnasiis in dictis oppidis existentibus. Professores nominantur a regio gubernio. Praeceptor religionis instituitur consentiente Archiepiscopo.
ad 15. In Seminario majori studiis praeest Praeses, qui munere suo prudenter diligenterque fugitur.
ad 16. Sacerdos, qui in Seminario majori munus oeconomi exercet, in rebus administrandis optime est versatus et officio suo dependenter ab Archiepiscopo et consilio adminitrationis fungitur. In aliis quoque seminariis bonorum administratio sub vigilantia Vicarii Generalis accurate peragitur.
ad 17. In nullo Seminario hujus archidioecesis regimen est penes aliquam religiosam Congregationem.
ad 18. Pro interno regimine Seminariorum ab Archiepiscopo deputati sunt duo Canonici Ecclesiae Metropolitanae, prudentia et experientia conspicui, quorum consilium Archiepiscopus requirit juxta normas juris. Pro re oeconomica in Seminario majori existit consilium administrationis juxta leges civiles adhuc vigentes institutum, ad quod pertinet Vicarius Generalis, Seminarii Praeses,
9
eiusdemque oeconomus et unus parochus hujus civitatis. Quorum decreta subjacent approbationi Archiepiscopi.
ad 19. Alumni externi, qui extra Seminaria habitent, non admittuntur neque alumni ex alienis dioecesibus. Numerus alumnorum internorum ratione belli praesentis valde decrevit et adhuc decrescit, ita ut timendum sit, ne bello finito magna sacerdotum penuria in hisce regionibus exoriatur.
In praesens Seminarium majus habet alumnos 48 (ante bellum 127 distributos per tres cursus semestrales), Seminaria Bonnensia in totum 40, Seminarium Monasteriense ad Eifliam 150, Rhenobacense etiam 105. In Seminario Novesiensi tempore belli praesentis a gubernio militari institutum est valetudinarium pro militibus vulneratis et infirmis. Alumni habitant in oppido apud honestos cives sub vigilantia Rectoris.
ad 20. Famuli eliguntur a Rectoribus ii tantum juvenes qui a parochis suis optime commendati sint. Certus ordo tum pietatis tum laboris iis praescriptus est et in Seminario majori oeconomo, in aliis vero Rectori incunbit officium invigilandi, ut hic ordo observetur. Laboribus culinae et munditiae in cubiculis ceterisque domus partibus procurandae provident in Seminario majori et in
10
aliis Seminariis excepto Rhenobacensi mulieres religiosae e Congregatione dioecesana Cellitarum secundum regulam S. Augustini, in Seminario Rhenobacensi vero moniales e Congregatione pauperum ancillarum Jesu Christi e domo materna Dernbach, dioecesis Limburgensis. Quae vel domum a Seminario separatam vel alam aedificii ab aliis eius partibus prorsus seclusam inhabitant et labores suos in Seminario perficiendos ita ordinare tenentur, ut nunquam alumnis obviam fiant, praesertim ut nunquam cubicula ingrediantur horis, quibus ibi morantur alumni.
IV. De Pietate et Disciplina.
ad 21. Pietas excolitur piis adhortationibus et instructionibus, quae in Seminario majori quotidie a Praeside, in aliis vero Seminariis semel vel bis in hebdomada dantur a Rectore, orationibus et meditationibus, visitatione SS. Sacramenti.
In Seminario majori alumni singulis hebdomadis confitentur, quotidie ad s. Synaxim accedunt, spiritualia exercitia peragunt, quoties ordines suscipiunt.
In aliis Seminariis quotannis pro alumnis habentur exercitia spiritualia per tres dies cum opti-
11
mo sucessu [sic]. Etiam in Seminariis Bonnensibus et in Seminariis puerorum frequens et quotidiana communio promovetur.
ad 22. Quotidie in Seminario majori alumnis vespere proponuntur a Rectore puncta meditationis die subsequente mane faciendae. Insuper eis dantur haud raro instructiones de natura et mediis perfectionis christianae, de singulis virtutibus exercendi, speciatim de vita et honestate clericorum.
In aliis Seminariis hujusmodi instructiones semel vel bis per hebdomadas dantur a Rectoribus.
ad 23. Unum quodque Seminarium habet statuta propria, quae ab Archiepiscopo Cardinali Krementz pro Seminario majori anno 1886, pro reliquis anno 1888 stabilita sunt. Adest quoque horarium pro quotidianis alumnorum occupationibus et omnes tum statuta tum horarium observare student, ita ut graviores transgressiones raro tantum fiant.
ad 24. Cum alumni Seminarii majoris aetate sint maturi et non admittantur, nisi in Seminariis Bonnensibus saltem per tres annos rite sint probati et pro sacris ordinibus suscipiendis aptos et dignos se exhibuerint, patet eos amore potius et suasionibus quam timore et minis esse diri-
12
gendos et generatim erga Superiores, erga seipsos et socios suos ita se gerunt, sicut decet clericos sacerdotio mox initiandos. In aliis quoque Seminariis alumni hac in parte non sunt vituperandi.
ad 25. In quantum nec sse videtur alumni de his omnibus instruuntur.
ad 26. Regula non admittendi in Seminaria rejectos vel dimissos ab aliis Seminariis vel ab Institutis religiosis accurate observatur.
ad 27. Perturbationes vel scandala in Seminariis dioecesanis impraesentiarum non habentur.
ad 28. Jn hac Archidioecesi juxta praedicta Seminaria separata sunt pro junioribus et majoribus.
ad 29. Tempore vacationis in omnibus Seminariis alumni redeunt ad suos. Jisdem inculcatur, ut hoc tempore rationem vitae in Seminario praescriptam continuent. Normae speciales parochis curam alumnorum pro tempore feriarum imponentes in hac archidioecesi hucusque non habentur. Attamen de facto parochi eis invigilant et Superiores certiores reddunt, si quid in moribus alumnorum praesertim majorum observaverint, quod denuntiandum videatur. Antequam alumni in Seminarium recipiuntur et ad ordines admittutur parochi de eorum moribus Vicario Generali testimonium
13
exhibere debent.
ad 30. Seminarii majoris alumni tria semestria integra et continua manere debent nec hoc tempore eis licet in aliis institutis studiis incumbere. Alumni Seminariorum Bonnensium scholas habent in publica Universitate a professoribus ordinis theologici. Prohibentur vero alias lectiones, quae ad studium theologicum vel philosophicum non pertinent, audire, nisi cum expressa Superiorum licentia, quae raro tantum et debitis cum cautelis juxta ordinationem ab Archiepiscopo datam concedi solet.
ad 31. Legibus civilibus in Germania sancitum est, ne clerici subdiaconi ad servitium militare cogantur. Itaque e Seminario majori nullus sub armis est. Attamen in Seminariis Bonnensibus fere omnes alumni paucis exceptis ad arma vocati sunt. In quantum fieri potest, Rector cum eis relationem inscriptis habet eisque opportunas et salutares monitiones dare solet. Qui si e militia dimissi sint, et in Collegia Bonnensia redire cupiant, summa severitate cavebitur, ne quis in Seminarium majus et ad ordines suscipiendos admittatur, nisi post debitam et maturam probationem, qua dignum se exhibuerit.
14
V. De Studiis.
ad 32. Studia humaniora pueri Seminariorum minorum perficiunt in publicis gymnasiis juxta modum a regio gubernio praescriptum cursu novem annorum. In eis traduntur praeter linguas germanicam, latinam, graecam, gallicam et haebream[,] historia universalis, scientia naturalis, ars mathematica et similia. Cathecheticae Instructioni impenduntur in qualibet classe duae horae hebdomadae.
ad 33. Examine finali in gymnasio superato juvenes non solum in Seminariis minoribus educati, sed etiam alii testimonio de studiis rite peractis instructi, qui ad s. sacerdotium adspirant et digni reperti sunt, admittuntur in Seminarium Leoninum Bonnense, ubi per unum annum studia praesertim philosophica in publica Universitate Bonnensi tractant. Traduntur eis institutiones psychologicae et logicae a Professore laico, qui sana doctrina eminet, metaphysicae vero a magistris ecclesiasticis. Praeterea etiam habent lectiones de Introductione in s. Scripturam et de historia ecclesiastica.
Philosphia docetur lingua germanica juxta principia S. Thomae Aquinatis, ita ut theses vigintiquatuor a S. Sede die 27. Julii 1914 tanquam
15
normae tutae approbatae explicentur. Alumni utuntur libro ab ipso Professore de philosophia logica et psychologica conscripto. Habentur etiam pro discipulis maturioribus disceptationes de re philosophica. Profectus sunt laudabiles.
ad 34. Examine in disciplinis philosophicis, postquam superaverunt, alumni per duos annos studiis theologicis pariter in Universitate Bonnensi vacant, et quidem in theologia dogmatica per duos annos in sex horis per hebdomadam et in theologia morali item in sex horis per hebdomadam per unum annum erudiuntur.
Praeterea in quolibet semestri fiunt exercitationes theologicae tum in theologia dogmatica tum in theologia morali qualibet hebdomada in duabus horis.
Habentur etiam praelectiones de thematibus specialibus e. gr. de encyclica Pascendi Pii PP X. contra modernismum, de systemate theologico S. Thomae Aquinatis, de historia theologicae scholasticae, de controversiis inter catholicos et acatholicos. Methodus, quae servatur in praelectionibus et exercitationibus, est talis, ut theologia positiva cum scholastica sive speculativa conjungatur juxta monitionem encyclicae Pascendi: Major profecto quam antehac positivae
16
theologiae ratio habenda est, id tamen sic fiat, ut nihil scholasticae detrimenti.[sic] capiat. Conditio, in qua ecclesia in Germania inter tot acatholicos posita est, quam maxime requirit, ut theologia positiva funditus colatur et etiam obiectiones adversariorum probationibus ex s. Scriptura vel Traditione desumptis rejiciantur. Eadem diligentia theologiae morali tribuitur.
Alumni utuntur in theologia dogmatica libro ab ipso Professore dogmatis conscripto, in quo pars positiva et speculativa in qualibet thesi accurate explicatur. Rationes speculativae dantur ex Summa theologica S. Thomae et saepius textus divi doctoris citatur. Eadem ratio procedendi servatur in theologia morali. In exercitationibus textus Summae theologicae, quem alumni omnes prae se habent, explicatur, quaestiones singulae undequaque et funditus cum relatione ad alia opera Aquinatis illustrantur et disputationes de quaestionibus theologicis habentur. Audiunt praeterea alumni tertii et quarti semestris in quatuor horis per hebdomadam praelectiones, de theologia fundamentali seu de demonstratione christiana et catholica. Praelectiones etiam in hac disciplina comitantur exercitationes apologeticae cum relatione ad Summam contra genti-
17
les.
In aliis disciplinis theologicis
a. alumni primi, secundi et tertii semestris audire debent praelectiones de historia ecclesiastica, quae in quinque horis per hebdomadam habentur. Accedunt praelectiones speciales de ss.
Patribus, de historia archidioecesis Coloniensis, de christiana archaeologia, de christiana arte et similes. Praeterea in quolibet semestri habentur exercitationes de quaestionibus historicis in duabus horis per hebdomadam.
b. pro alumnis secundi et tertii anni studiorum in quolibet semestri habentur praelectiones exegeticae in quatuor horis per hebdomadam tum de libris veteris tum novi testamenti. In vetere testamento praecipue explicantur genesis, vaticinia messianica, psalmi, Isaias et Jeremias, in novo testamento evangelia et epistolae majores S. Pauli Apostoli. Accedunt prae1ectiones de minoribus libris et epistolis veteris et novi testamenti, de encyclica Providentissimus Deus Leonis PP. XIII. de historia novi testamenti, de vita et passione Jesu Christi et similes. In quolibet semestri habentur exercitationes exegeticae in
18
duabus horis per hebdomadam.
c. alumni tertii anni studii theologici audire. [sic] debent praelectiones de jure canonico in sex horis per hebdomadam. Accedunt exercitationes in duabus horis per hebdomadam necnon praelectiones pro introductione in studium juris canonici.
d. item pro alumnis tertii anni studii theologici habentur praelectiones homileticae et catecheticae in quatuor horis per hebdomadam, quibus accedunt exercitationes practicae. Catecheticae exercitationes habentur in scholis elementaribus. Praeterea habentur praelectiones liturgicae et paedagogicae. Praelectiones omnes, de quibus supra, habentur in lingua germanica.
Ut constet de profectu alumnorum in quolibet semestri habentur examina de disciplinis majoribus, quibus alumni de diligentia profectuque rationem reddere debent. In fine primi anni iidem subjiciuntur examini in scriptis et orali de disciplinis philosophicis (logica, psychologica et metaphysica), de cuius exitu dependet admissio alumnorum ad studia theologica. Tertio anno studiorum absoluto habetur examen pro introitu in seminarium majus in om-
19
nibus disciplinis.
ad 35. In seminario majori Coloniensi studium S. Theologiae per annum et dimidium continuatur et disciplinae quidem dogmaticae, moralis et pastoralis, necnon juris canonici et liturgiae. Praeterea alumni in sacris caeremoniis, in cantu liturgico et in iis, quae respiciunt administrationem Sacramentorum, verbi Dei praedicationem, cathecheticam instructionem, visitationem infirmorum, omniaque alia, quae sacerdotem scire opportet apprime instituuntur (vide supra ad 1.).
ad 36. Alumni prohibentur a lectione librorum et diariorum, quae eos a studiis suis abstrahere possunt.
ad 37. Cursu theologico in Universitate Bonnensi absoluto juvenes (ut supra dictum est ad 34) subiiciuntur examini finali de omnibus disciplinis theologicis coram Professoribus ordinis theologici, Archiepiscopo vel Vicario Generali praesidente. Qui hoc examen superaverint et digni reperti sint, suo tempore ad s. Subdiaconatus Ordinem promoventur. Ante susceptionem s. Ordinis Diaconatus cum candidatis examen orale Archiepiscopo praesidente instituitur. Antequam Diaconi ad s. Presbyteratus Ordinem ad-
20
mittuntur, examen cum eis habetur per tres vel quatuor dies inscriptis et oretenus super omnibus disciplinis theologicis, de quorum successu dependet approbatio pro cura animarum neopresbyteris danda. Ordo theologicus Universitatis Bonnensis gaudet privilegio Apostolico conferendi gradus academicus. Ante bellum alioquot juvenes ex Archidioecesi Coloniensi in Collegio Germanico Almae Urbis vel in universitate Oenipontano studiis theologicis opera dederunt speramusque fore ut bello finito haec praxis continuari possit.
ad 38. Studium naturalis historiae absolvitur in publicis gymnasiis, in quibus aulae adsunt apparatu necessario instructae.
ad 39. Seminarium majus Coloniense habet bibliothecam sat locupletem circa 50.000 volumina complectens. Cui proprius sacerdus bibliothecarius praeest. Etiam in aliis Seminariis adsunt bibliothecae sufficientbus libris instructae.
VI. De sacris Ordinationibus.
ad 40. Quae a S. Concilio Tridentino et a Summis Pontificibus de sacris Ordinationibus praescripta sunt, adamussim observantur. Litterae testi-
21
moniales ab iis, qui extra dioecesim morati sunt, requiruntur. Superiores, qui alumnos tempore Studiorum observaverint, audiuntur de eorum pietate et morum integritate. Sic adhuc dubium de eorum idoneitate supersit, etiam secretae informationes a sacerdotibus requiruntur.
ad 41. Tonsura et ordines minores simul conferuntur medio septimo semestri intra curriculum studiorum, subdiaconatus, diaconatus et presbyteratus respective ad finem septimi, octavi et noni semestris. Minoribus praemittuntur tres, unicuique ordini sacro sex dies integri exercitiorum spiritualium, quae diriguntur a sacerdote modo hujus, modo alterius religiosae familiae, praesertim a patribus Societatis Jesu.
Interstitia juxta dispositionem legis Tridentinae servari nequeunt. Ratione utilitatis vel necessitatis dioecesis super iisdem dispensari debet. Ordinatio habetur in Ecclesia Metropolitana aut in oratorio Seminarii Sabbatis quatuor temporum vel ex privilegio Apostolico extra tempora diebus fori festivis vel Dominicis. Clerici ordinis suscepti munia in Ecclesia Metropolitana et in aliis hujus
22
civitatis ecclesiis obeunt.
VII. De visitatione Seminarii.
ad 42. Archiepiscopus saepius in anno Seminarium majus et etiam quandoquidem alia Seminaria visitat. Sedulo vigilat, ut Superiores et magistri officium suum rite impleant, examinibus, saltem iis, quae in Seminario majori habentur, praeest et ante susceptionem s. Presbyteratus singulos audit, ut cognoscat, quo spiritu ducantur.
Felix Card. de Hartmann,
Archiepps Colonien.
1Seitenzählung von den Editoren eingefügt.
2Hds. vermutlich vom Empfänger unterstrichen.
3Hds. vermutlich vom Empfänger unterstrichen.
4"ad 6. [...] indigentiae" links entlang des Textkörpers hds. vermutlich vom Empfänger durch eine geschweifte Klammer hervorgehoben.
Empfohlene Zitierweise
Hartmann, Felix von, Responsa ad Quaestiones de Seminariis., Köln vom 20. November 1917, Anlage, in: 'Kritische Online-Edition der Nuntiaturberichte Eugenio Pacellis (1917-1929)', Dokument Nr. 6564, URL: www.pacelli-edition.de/Dokument/6564. Letzter Zugriff am: 28.03.2024.
Online seit 04.06.2012, letzte Änderung am 10.09.2018.