Dokument-Nr. 9755
Smetona, Antanas
an Benedikt XV.
Vilnius, Dezember 1917
Ad pedes S anctitatis V estrae provoluti, affectusque devotissimae erga S anctam S edem A postolicam pietatis maxima cum reverentia exprimentes "Conventus Lithuaniae" ("Lietuvos Taryba") repraesentatores nos S anctitati V estrae sequentia humillime exponere audemus.
Anno 1917 mense Septembri Vilnae Conferentia Lithuanica ad res nationales, politicas, oeconomicas et humanae culturae ordinandas ex se "Conventum Lithuaniae" elegit, quod Gubernium Militare Germanicum ut coetum legitimum, regionem et nationem Lithuanicam representans, approbavit. Cum religionem non solum in cuiusvis privati hominis, vel familiae, sed etiam nationum et regnorum vita maximi momenti esse memo non vidat; Conventus Lithuanicus gravissimae sibi curae ducit Sanctitatem Vestram de rebus in vita ecclesiastica patriae nostrae Lithuanos magno dolore afficientibus certiorem humillime reddere.
Lithuania, Ecclesiae Catholicae Europaeensis filia junior, politice cum gente Polonica connexa usque ad finem XVIII saeculi regni formam habeat. Imperio Russico adiuncta Lithuania politica libertate privata et novo gubernio valde oppressa est.
Sed hisce nostris diebus patriam suam libertatem recepturam rem publicam suis propriis legibus viventem fore Lithuani summopere sperant persuasumque habent in hac libera re publica fieri non posse, quin et ecclesia catholica valde floreat. Sed dolor! Interea in dioecesi Vilnensi a quibusdam viris auctoritate
13v
praeditis voluntati et desiderio nationis Lithuanicae tali modo obsistitur, ut tota regione auctoritate ecclesiae derogari possit. Quod eo magis fieri potest quod ipse dioecesis administrator, parochus Michalkiewicz, per ultimos hos annos rebus publicis tantopere se immiscebat, ut juris propriae dioecesis non satis provideret. Non modo non neutri parti quiescens dioecesi praeerat, exemplum episcopi Samogitiensis et Seinensis secutus sed permittebat, ut verbis scriptisque in ecclesia agitatio fierer, quae Lithuanorum affectus offendere debebat. Quin etiam rebus publicis Polonicis agendis praefuit non curans Lithuanos catholicos contra se et ecclesiam excitari.Idea et exoptatione independentiae Lithuaniae in omni natione Lithuanica et omnibus eiusdem politicis fractionibus invalescente, Ordinarius Dioecesis Vilnensis politicam suam sympathiam palam ostendit: in ecclesiis Vilnae ad fovendam rem Polonicam e suggestu sacro praedicationes politicae proferuntur, ac solemnitates et demonstrationes patrioticae peraguntur.
In Seminario Dioecesano reformato instructiones humaniores lingua Polonica clericis traduntur, qua propter invenibus Lithuanis in tali Seminario studiis incumbere fere impossibile est.
Belli circumstantiis usus Ordinarius Vilnensis vacantia beneficia Capituli Cathedralis quattuor Polonis tribuit unum solummodo canonicatum Lithuano praebens. Sub praetextu religionis instituitur in Lithuania Polonica – patriotitica "Congregatio S. Cordis Jesu", in cuius statutis panpolonismi finis indicatur.
Poloni e Lithuania Excl. D-no Cancellario Imperii Germanici, "Memorandum" in quo demonstrare Lithuaniam Poloniae adiungendam esse tendunt obtulerunt. Huic "Memorando" praeter ceteros
14r
laicos subscripsit etiam Ill-mus et R-dimus Dominus Casimirus Michalkiewicz, Administrator Dioecisis Vilnensis una cum quinque presbyteris-Polonis. Lithuani sua ex parte contra hoc ad eundem Excl. D-num Cancellarium Imperii Germanici "Memorandum" transmiserunt, in quo iure naturali inixi, patriam suam regnum independentem esset debere, defendere conati sunt. Subscripserunt huic "Memorando" etiam praeter ceteros quinque presbyteri-lithuani. Ill. et R. D. C. Michalkiewicz, Adm. Ap. Dioec. Vilnensis hos sacerdotes-lithuanos, politicos suos adversarios, poenis gravissimis: amotione a beneficiis et officiis et suspensione per mensem a divinis mulctavit. Proper hoc deplorabile factum apud gentem Lithuanicam exorte est maxima commotio et animi depressio. Trium Dioecesium nempe Vilnensis Samogitiensis et Seinensis Lithuani-Catholici hac actione regiminis Dioecesani desideria patriae liberae sua opprimente et despiciente offensos sentiunt. Eo magis tristitia afficiuntur fideles, quod hoc scilicet factum hominibus in rebus fidei liberalismus ansam praebuit in agitatione pro independentia Lithuaniae instaurata auctoritatem Ecclesiae et regiminis ecclesiastici subvertere.Ad anormalem statum in Dioecesi Vilnensi reparandum, Ecclesiae Sanctae auctoritatem exaltandam, fidem inter gentem firmandam necnon antireligiosum influxum in futura libera Lithuania amovendum (– de promotione Ill-mi et R-mi Vilnensis Liberi Baroni von der Ropp ad Sedem Metropolitanaeam in Russia certiores facti –) nos nomine "Conventus Lithuanici" ad hanc causam delegati humillime rogamus, ut S anctitas V estra ad omnes in Dioecesi Vilnensi discordias eliminandas Ill-m et R-m D. Casimirum Michalkiewicz, qui nunc apud populum nulla auctoritate gaudet, ab administratione Dioecesis Vilnensis benigne amovere et
14v
virum pium ac vero ecclesiastico zelo praeditum ad Sedem Episcopalem Vilnensem promovere dignetur.Hisce cum litteris audemus S anctitati V estrae humillime porrigere scriptum "De statu Catholicorum in Dioecesi Vilnensi", quod sacerdotes-lithuani amaro corde confecerunt atque olim ad Eminentissimos D-nos, D-nos Cardinales direxerunt.
Nostra vota supplicationesque ad pedes S anctitat i s V estrae provolventes maximo cum affectu Benedictionem Apostolicam populo Lithuano nobisque a S anctitate V estra imploramus. –
Conventus Lithuaniae
Praeses: A. Smetona