Dokument-Nr. 8628
Karevičius, Pranciškus
: [Kein Betreff]. Kaunas, 22. August 1917
Placuit Beatissimo Patri per Epistolam e Secretaria Status die 10 Februarii cur. anni datam mihi una cum aliis Lituaniae Episcopis facere facultatem invitandi Episcopos catholicos ad instituendam collectam caritativam ad sublevandos bello oppressos Lituaniae populos.
Huic fini conveniens invitationis textus, munitus subsriptionibus Ordinariorum Samogitiensis, Vilnensis ac Seinensis, die 24. 3. 17 Nr. 380 per Administrationem Supremi Germanorum Ducis in Oriente (Verwaltung Ob. Ost) transmissus est ad Lausannensem Comitatum Executivum Lituanorum (Comité Exécutif Lituanien aux victimes de la guerre) cum mandato expediendi typis imprimendum textum ad universos Episcopos (Alleg. Nr. 1). Ipse autem Comitatus mea ex parte auctorisatus est ad organisandum et rite perficiendum istud diei Lituani opus (Alleg. Nr. 2).
Interea vero ex allatis mihi die 27 Martii via officiali scripturis innotuit, a Comitatu memorato, non ex-
129v
pectata de hac re dispositione neque
accepto invitationis episcopalis textu, iam antehac, nempe die 19. 3.17, urgente
tempore, licentia praesumta editam fuisse ad omnes Episcopos invitationem: "Infandum hoc
bellum", signatam tamen meo nomine etiam pro reliquis lituanorum Episcopis. Quae quidem
appellatio (Alleg. Nr. 3) forma sua a textu communis invitationis nostrae omnino
diversa neque ex mea parte probata allata mihi est primum post dominicam Ascensionis Domini
(20. 5. 17), quando collectae universalis opus iam absolutum esse credebatur et
res retractari non potuit.Temerarium hoc facinus improbaturus die 27 Maii dedi ad Comitatum Executivum litteras (Alleg. Nr. 4), quibus praeter vituperationem ob usurpatum nomen mandavi Comitatui ut, electo novo praeside in locum ab hoc munere amovendi canonici Olŝevski, invitationis episcopalis textum, addita debita adnotatione, communicaret subsequenter cum episcopatu catholico notitiae capiendae causa.
Qua dispositione accepta, Comitatus datis ad me novis litteris 29. 6. 17 suam agendi rationem eo potissimum defendere et excusare constur, quod tempus instituendae die 20 Maii collectae urgeret et litterarum commercium valde impeditum fuisset. Simul me sollicitat, ut eiusdem collectae perficiendae causa quam citius Lausannam venirem. Se etiam Vaticani interventum sollicitasse, quo facilius itineri meo necessaria permissio Gubernii Germani obtineretur. Num autem mandatis meis obtemperatum fuerit, ex hac Comitatus scriptura plane
130r
non constat. Dato responso 17. 8. 17 Nr. 937 (All. Nr. 5) praeter cetera significavi Comitatui: nihil quidem obstare ex parte Gubernii Germanorum, quominus in Helvetiam proficiscerer, sed potius me ipsum ab hoc itinere pro tempore abstinere, non enim mihi videri satis sufficientem causam, ut in praesenti e dioecesi discederem.
Die 20. 8. 17 iterum allatae sunt mihi duae epistolae Lausannenses, utraque signata a canonico Olŝevski tamquam Comitatus praeside. Prior data die 28. 7. 17 et missa mediante Nuntiatura Apostolica Bavariensi, praeter appositam pecuniam Mk. 10.000 et Rbl. 400, continebat quaestionem, in quali pecuniae specie, russica an germana, mittendae sint oblationes. Altera vero epistola diei 8. 8. 17 (Alleg. Nr. 6) refert idem canonicus
Olŝevski, a quibusdam Lituanorum adversariis vulgari suspicionem sustentarique rumorem in exteris regionibus: collectas Lituanis oblationes non tam in Lituanorum subsidium, quam potius in Germanorum commodum cessuras. Ideoque iterum rogat me enixe, ut hanc ob causam quam celerrime Lausannam veniam. Quod nisi cito fecerim, facile posse evenire ut collecta Lituana ob causas mihi plane incertas maximum damnum (über 2 Millionen Franken) pateretur.
Claritatis causa hic loci notandum iudico ex oblationibus diei Lituani sequentes pecunias, mediante Administratione Germana Ober Ost hucusque mihi traditas esse:
| l. Summus Pontifex Benedictus XV. | Frs. 20.000.– |
| sive | Mk. 22.609.85 |
131v
| 2. Der Herr Chef der Militarverwaltung Litauen Fürst Franz Josef Isenburg-Birstein | Mk. 20.000.– |
| 3. S. E. Kardinal v. Hartmann Köln | Mk. 200.000.– |
| 4. Mediante Apostolica Nuntiatura Monach a Comitatu Lausannensi. | Mk. 10.000.– |
| Eadem via Rbl. russ. 400.– sive | Mk. 800.– |
| Summa. | Mk. 253.409.85 |
Excellentissimae Dominationis Vestrae
addietissimus famulus
+ Franciscus Karevićius
Episcopus Samogitiensis