Document no. 20183
Fürstenberg, Friedrich Egon von to Rampolla del Tindaro, Mariano
Olmütz, 31 March 1884

Attachment, letter, typewritten

Nunciature’s protocol no.	[Ohne Protokollnummer]
Vatican’s protocol no.	[Ohne Protokollnummer]
External protocol no.	596
Archive reference number	AAV, Arch. Nunz. Berlino 83, fasc. 3, fol. 73r-75r.

Copia

Eminentissime ac Reverendissime
Domine Cardinalis!
Domine mihi Observandissime!
In Archidioecesi Olomucensi diuturnum per tempus lis erat inter regium Regimen Borussicum ac Ordinarium Olomucensem, ducta ob jus patronatus in beneficia ecclesiastica.
Ne nonnullae parochiae in parte Archidioceseos Borussica existant legitimis pastoribus orbatae ac doctrina religionis salvificae ne capiat detrimentum: ausus sum die 28 Februarii 1884 causam ligitiosam [sic] substernere s. Sedi apostolicae una cum propositione devotissima, ad quam causa ligitiosa esset componenda.
Sancta Sedes Apostolica, re mature examinata, in litteris de d.to 30 Martii 1887 N°. 69827 Secretaria di Stato di Sua Santità mandare est dignata, ut egomet ipse nomine Suae Sanctitatis causam cum regio Regimine Borussico ad referendum pertractem, ita ut quaelibet compositio subjicienda sit judicio s. Sedis Apostolicae.
Innixus Sanctissimi Patris mandato cum regio Regimine Borussico causam pertractavi et quidem ita, uti ausus sum in devotissimis meis litteris de d.to 28 Februarii 1884 Sanctae Sedi Apostolicae indigitare.

73v

Dignetur Eminentia Vestra clementer permittere, ut ordine chronologico rei gestare¹ exponam historiam usque ad momentum, quo pactum a me cum regio Regimine Borussico ad litem componendam initum esset a S. Sede Apostolica ratum habendum.
Die 6 Maji 1887 N°. Ord. 532 rescripsi regio Regimini Borussico, me non esse obloquuturum, si quatuor beneficia et quidem: Groebnigense, Babicense, Leisnicense et Kreuzendorfense una cum ecclesia filiali Kreisevicensi evaderent patronatus regii, ita ut regium Regimen Borussicum posset personam idoneam ad supra dicta beneficia praesentare, dum autem tria beneficia parochialia: Leobsitiense, Throemense ad Sopaviense remaneant liberae collationis Episcopalis.
Regimen regium Borussicum propositionem deliberavit ac die 4 Martii 1888 me interrogavit, utrum reciperem apud illa beneficia liberae collationi episcopali reservata, etiam onera a quovis patrono laico ad leges Borussicas ferenda.
Provocans ad normas canonicas, ad quas in libera collatione episcopali Ordinarius respectu beneficiorum nulla suscipit onera: mense aprilis 1888 rogavi Regimen Borussicum, ut in ista re, in qua leges civiles sanctionibus canonicis non sunt conformes, assuescat juri ecclesiastico ac recipiat a me proposita.
Labor meus erat inanis: Regimen Borussicum die 6

74r

Junii 1889, N°. 4854 edixit, ipsum propositionem meam esse recepturum et liberam collationem Episcopalem in beneficia Leobsitiense, Throemense ac Sopaviense esse agniturum, dummodo maneant² leges civiles, patronum quemvis ad onera cum jure patronatus conjuncta ferenda, obligantes, maneant intacta. <(sic).>³
Ne mensam episcopalem receptis illis oneribus aggravem, deliberavi, utrum posset fieri concessio regimini Borussico, an deberet iterum ad detrimentum gregis fidelis causa sisti.
Cognoscens autem, ecclesiam Leobsitiensem habere peculium 46.137 marcarum et ecclesiam Thromensem 16.593 marcarum, decrevi, pacem posse cum regio Regimine parari, si ediceretur, Ordinarium recipere respectu beneficiorum Leobsitiensis ac Throemensis etiam onera, non autem respectu benficii Sopaviensis, quod peculium tantum habet 3.760 marcarum.
Audito proin ecclesiae Meae Metropolitanae capitulo et accepto ejus consensu, proposui die 29 Augusti 1889 N° 1026 Regimini Borussico, me esse in beneficiis Leobsitiensi ac Throemensi etiam onera cum jure patronatus ad leges Borussicas conjuncta suscepturum, liberam collationem autem respectu beneficii Sopaviensis me non urgere ac permittere, ut hocce ultimum benficium sit pariter patronatus regii.
Haecce propterea proposui, quia ad sacros canones, si agitur de necessariis comparandis, tum pro sanctuario tum

74v

pro beneficiato, prae caeteris peculium ecclesiae debet contribuere, quod respectu beneficiorum Leobsitiensis et Throemensis semper sufficiet.
Praeterea etiam prae oculis habebam, quod utrumque beneficium est in principaliore loco situm, et valde expedit, ut Ordinarius habeat liberam collationem: dum beneficium Sopaviense est tenue et loco obscuriori applicatum.
Labori meo benedixit Deus optimus: regimen Borussicum propositionem accepit ac appositum pactum exaravit exaratumque sigillo ac subscriptione roboravit expetens, ut egomet, qua compaciscens, pactum subscribam ac sigillo muniam.
Quoniam juxta supra citatas litteras de d.to 30 Martii 1887 N°. 69827 mihi est impositum, ut exhibeam sanctae Sedi Apostolicae relationem et nullum pangam cum Regio Regimine pactum, nisi assenserit Sanctissimus Pater: audeo exemplar pacti a me cum Regimine Borussico initi in originali substernere, devotissime supplicans, ut Sanctissimus Pater dignetur me authorizare, ut queam qua compaciscens pactum subscribere, ut orphanae parochiae habeant l<e>gitimos⁴ pastores ac vigeat iterum disciplina in parte Archidioeceseos Olomucensis Borussica, quae diuturnum per tempus ob litem sitam erat perturbata.
Dignetur Eminentia Vestra preces meas humilli-

75r

mas coram Sanctitate Sua clementer adjuvare, qui sacrae Purpurae fimbrias ac manus deosculans permaneo
Eminentiae Vestrae
humillimus devotissimus servus
(s.) Fr. Cardinali<s Fürstenberg>⁵
Pr. Archiepiscopus Olomucensi<s>⁶

73r, links untem am linken Seitenrand hds. von Borgongini-Duca notiert: "229"; links unterhalb des Textkörpers hds. von Borgongini-Duca notiert: "A. E. 86642".

1↑Masch. gestrichen.

2↑Hds. vermutlich von Pacelli gestrichen.

3↑Hds. vermutlich von Pacelli gestrichen und eingefügt.

4↑Hds. vermutlich von Pacelli eingefügt.

5↑Hds. vermutlich von Pacelli eingefügt.

6↑Hds. vermutlich von einem Kopisten des Staatssekretariat eingefügt.

Recommended quotation

Fürstenberg, Friedrich Egon von to Rampolla del Tindaro, Mariano from 31 March 1884, attachment, in: 'Kritische Online-Edition der Nuntiaturberichte Eugenio Pacellis (1917-1929)', document no. 20183, URL: www.pacelli-edition.de/en/Document/20183. Last access: 21-12-2024.

Online since 25-02-2019.