Dokument-Nr. 13504
Bertram, Adolf Johannes
an Pacelli, Eugenio
Breslau, 14. April 1923
Ad honoratissimas Litteras diei 15. Februarii, h. a. N° 26526 sequentia obsequiosissime respondeo.
De cura pastorali personarum et familiarum, qui ex Russia fugerunt in Germaniam, jam a duobus annis deliberavi cum aliquot sacerdotibus rerum peritis. Deinde, nulla facta mentione Litterarum Excellentiae Vestrae, communicavi hasce meas curas Rev.mo Delegato meo in Berlin, qui discrete locutus est cum P. Rauterkus S. J., Curato in Berlin, et similiter proposui secrete quasdam questiones parocho Adolfo Strehler in Berlin-Steglitz, cujus nomen in Excellentiae Vestrae litteris inveni.
Sequentia pro presenti informationis statu dicendum esse mihi videtur.
Fugitivis ex Russia catholicis, quatenus linguam germanicam loquuntur, quoad curam pastoralem satis provisum esse videtur per ordinarios Germaniae parocchos ac per nonnullos germanicae linguae sacerdotes, qui una cum Revdmo Episcopo Tiraspolensi Kessler ex dioecesi Tiraspolensi fugere coacti sunt et nunc in Germania commorantur.
Curae pastorali aliorum ex Russia fugitivorum, qui linguam germanicam non callent, quique ex maxima parte cum Ecclesia catholica unionem non habent, nondum satis provisum est. Omnes qui cum hisce familiis et personis
60v
aliquam habent connexionem, unisone declarant, omnino opus esse sacerdote, qui tam lingua russica perbene utitur, quique notitiam quandam sufficientem habeat culturae, litteraturae, conditionis socialis necnon historiae ecclesiasticae et liturgiae russicae. Qui non optime callet linguam russicam, aut qui culturae russicae, indolis et indigentiarum spiritualium Russorum peritiam non habet, non inveniet confidentiam et connexiones in Russorum circulis. Hinc maximi omnino est momenti electio idoneae personae.Parochus Adolfus Strehler ipse mihi scripsit, se non esse idoneum, quoniam paucis illis annis, quibus erat in Petersburg, pastorationi germanicarum tantummodo incolarum inservivit. Impedimentum maximum est, quod perfectam et sufficientem ad hoc munus notitiam et peritiam linguae russicae non habet, uti mihi scripsit.
Pater Wiercinski S. J., qui diutius in Petersburg curae animarum inservivit, et nunc in Breslau habitat, attenta ipsius indole a Superioribus suis non censetur idoneus.
Per praelaudatum P. Rauterkus comperi, pro maxime idoneo haberi P. Tyskiewicz S. J., qui nunc inservit pastorationi Russorum in Constantinopel. Perinde censet Assistens Generalis S. J., quem absente revdmo P. Generali S. J. visitavi ad hanc rem deliberandam. Sed dubitatur, possitne transferri ad urbem Berlin, quia in Constantinopel ejus labores magis necessarii esse videntur. De hac re ulteriores deliberationes habentur. Si translatio P. Tyskiewicz ad urbem Berlin fieri possit, indegentiis Russorum bene pro-
61r
visum erit. De possibilitate translationis P. Generalis S. J. referre poterit.Quod attinet hierarchicum gradum futuri Missionarii Russorum, sequentia proferre liceat.
Non opportunum pro hoc momento senseo, ut eligendus ad hoc munus clericus promoveatur ad dignitatem episcopalem. Nam finis promotionis ejusmodi, qui ignotus manere non potest, attentis rerum circumstantiis magis admirationem quam utilitatem procrearet. Accedit, quod praedicti sacerdotes, quibuscum rem deliberavi, putant, fructum praedictae pastorationis non valde magnum fore, quia ager animarum ad semina frugifera cum effectu bono recipienda nondum satis praeparatus et excultus est. Hinc si ab initio specialiter ad hoc sacerdos aliquis in episcopum consecraretur, Russici convertendi magis obstupescerent quam allicerentur. Videtur pro praesenti rerum statu suadendum, ut caute, lente, cum eximia discretione procedatur, praesertim quum nondum habeamus facilem accessum ad circulos Russorum et ad eorum confidentiam. Si deinceps personam electam vere idoneam esse rerum eventu comprobabitur, et si ex dignitate episcopali deinceps uberior fructus sperari poterit, tunc paulatim ad ulteriora procedi poterit.
Liceat ut utar hac occasione ad commendandam curam cum hac deliberatione connexam. Videtur esse suadendum, ut duo vel tres idonei sacerdotes singuli mittantur tam ad pastorationem catholicorum germanicae linguae in Petersburg, uti paucas abhinc septimanas commendaverat mihi revdmus Archiepiscopus Cieplak litteris quarum copiam hisce insero, necnon ad populum catholicum linguae germa-
61v
nicae in dioecesi Tiraspolensi, quod petunt parochi illius regionis juxta relationem domini Ebell, quem anno 1922 cum eleemosynis in Germania collectis misi ad dioecesis Tiraspolensem. Valde commendandum est, ut sacerdotes e Societate Jesu, qui pro maxime idoneis habentur ad hoc munus destinentur, si ita Revdmo P. Generali S. J. opportunum videatur atque admissioni non obstabunt insuperabilia impedimenta. Summa cum aestimatione persevero esse
Excellentiae Vestrae
obsequissimus servus
A. Card. Bertram.
Das Schreiben Cieplaks an Bertram finden Sie 13505. hier.