Document no. 20652
Dietz SJ, Matthias to Pacelli, Eugenio
Königsberg, 01 August 1928

Attachment, letter, typewritten

Nunciature’s protocol no.	40242
Archive reference number	ACEC, Fondo Università, pos. Germania, Generale, fasc. 150/28, fol. [ohne Nummer]1.

Exelentissime [sic], Reverendissime Domine!
Ad questiones valde difficiles mihi propositas sic in Domino respondeo longe diuque re considerata:
Ad 1) In seminario Brunsbergensi R. D. Episcopus vetuit alummnos [sic] ingredi in corporationes. Rixae inter socios C. V. et K. V. non solum inter alumnos ipsos, sed etiam inter antiquiores jam in munere positos academico (Alte Herrn qui sic appellantur) saepe ortae sunt. K. V. clam recepit socios juniores in seminario, quia Regens p. m. Kanigowski adscriptus erat K. V. et valde favebat K. V. Socii C. V. aegre hor tulerunt et ex sua parte etiam conabantur alumnos in suas partes trahere. Propter has rixas corporationes etiam in Universitate Regimontana catholicae in discordia vivebant. Multo cum labore nunc in Universitate corporationes in pace agunt. Rixae antea dictae usque in totam dioecesim inter sacerdotes dispersae sunt, quia alii ad K. V. alii ad C. V. pertinent.
Nunc vetiti sunt alumni intrare in corporationes, si operam dant in seminario ipso. Dicitur tammen [sic] K. V. clam adhuc recipere alumnos inter studia in seminario.
Extra seminarium, si student in universitaibus [sic] extra doecesim [sic], tam ingrediuntur in corporationes, in quas volunt et recepti revertentur. De hocc² nunquam quidquam dictum est. Practice mandatum Episcopi inane est, saltem pro illis, qui extra dioecesim student et hoc faciunt practice omnes per tria vel duo semestria.
Ut omnia complectar, mihi videtur valde opus esse, alumnis et sacerdotibus non licere pert<i>nere³ ad corporationes.
Ad 2) Corporationes nominantur catholicae, sed revera sunt corporationes catholicorum. Typus, qui formatur in hisce corporationibus non satis evolvitur ex vivo fundamento catholico, sed majori cum respectu ad alias non catholicas corporationes. Fundatores, ut historia docet, pugnaverunt in universitatibus germanicis, ut arriperent eandem aestimationem ac aliae corporationes non catholicae. Tempus et condiciones mutatae sunt. Libertas hodie formandi typum catholicum in juventute catholica academica nobis data est. Corporationes sua traditione ita onoratae sunt, ut opus hoc maximi momenti efficere non posse videntur.
Alia quaestio haud parvi momenti, quid in earum loco ponendum? Mihi videtur cum omni vehementia ab Ecclesia adjuvandae sunt societas academica Bonifatiana pro junioribus et societas academica Coloniensis (praelatus Münch) pro antiquioribus. Quae societates cum omni diligentia promovent unitatem supra corporationes.
Valde fovendum est institutum Sancti Michaelis. Restringendum influxum sacerdotis Luz, curatoris stu-

2

[sic] in universitate Bonnensi, qui inclinatur (salva optima voluntate) subjectivismom⁴.
Quod deest nostris academicis sunt clarae ideae catholicae et aestimatio magna erga sacramenta et clara ascesis, ut proponit s. Ignatius "vince te ipsum".
Ad. 3.) In occasione mihi data breviter adjungo, scandalum esse haud parvum archisacerdotem Mattern, Rössel palam propugnare nationalismum (Deutschnatinale [sic] Partei). Fiedeles⁵ perturbantur, si vident sacerdotes inter se pugnare. Ante aliquos dies archipresbyter Schulz Brunsbergensis et archipresbyter Buchholz Heilsbergensis enixe R. D. Episcopum efflagitaverunt hoc scandalum amovere. R. D. Episcopus se nil facere respondit, quia scandalum non esse. Archipresbyter Mattern amicus episcopi est.
Sic judicavi in Domino.
P. M. Dietz S J.

1, mittig am oberen Seitenrand hds. von unbekannter Hand, vermutlich vom Empfänger, notiert: "Relazione del P. Dietz S. J.".

1↑Seitenzählung von den Editoren eingefügt.

2↑Masch. gestrichen.

3↑Hds. vermutlich vom Verfasser eingefügt.

4↑Masch. gestrichen.

5↑Hds. vermutlich vom Verfasser gestrichen.

Recommended quotation

Dietz SJ, Matthias to Pacelli, Eugenio from 01 August 1928, attachment, in: 'Kritische Online-Edition der Nuntiaturberichte Eugenio Pacellis (1917-1929)', document no. 20652, URL: www.pacelli-edition.de/en/Document/20652. Last access: 03-04-2025.

Online since 20-01-2020.